Bezpieczeństwo w miejscu pracy (health and safety)
Obowiązki stron stosunku pracy określone są przepisami prawa oraz w szerokim zakresie wynikają one również z prawa zwyczajowego. Wzajemne zabezpieczenie wspólnych interesów stron pracodawcy i pracownika może dać relatywną gwarancje spokoju, gdy jest zgodnie z prawem oraz określoną zwyczajem i praktyką. Naruszenia prawa niekoniecznie muszą wynikać z działań celowych, niejednokrotnie są one wynikiem przeoczenia czy zaniedbania, niemniej o poważnych skutkach prawnych.
Warto wspomnieć, iż szeroko rozumiane obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obejmują nie tylko bezpieczeństwo i higienę pracy, ale również te, które dotyczą należytego zabezpieczenia pracownika przed stresem w miejscu pracy. Zagadnienie bezpieczeństwa w miejscu pracy wiąże się m.in. z tematyką dyskryminacji oraz innych działań bezprawnych lub nieprawidłowości będących dla pracowników źródłem stresu, w tym również przyczyną chorób i niepełnosprawności wynikającej z długotrwałego stanu chorobowego. Polski prawnik znający doskonale prawo pracy obowiązujące w UK może niezwłocznie podjąć szereg skutecznych działań dotyczących zapewnienia praw pracownikom w zakresie bezpieczeństwa w miejscu pracy. Działania te dotyczą nie tylko zapewnienia podstawowych wymagań BHP, lecz również obniżenia czynników wywołujących stres oraz choroby zawodowe, charakterystyczne dla poszczególnych grup zawodowych.
Prawa w zakresie bezpieczeństwa w UK
Zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy zależy w największym stopniu od rozwiązań i procedur stosowanych przez pracodawcę. Pracownik zatrudniony na terenie Zjednoczonego Królestwa ma zatem prawo:
- Wykonywać prace w miejscu w którym jego zagrożenia zdrowia i bezpieczeństwo kontrolowane są odpowiednio przez pracodawcę;
- W sytuacji zagrożenia lub niebezpieczeństwa dać możliwość pracownikowi do natychmiastowego opuszczenia miejsca pracy ;
- W razie sytuacji niebezpiecznych lub obaw, problemach dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa umożliwić pracownikowi odpowiednie powiadomienie pracodawcy;
- skontaktować się z HSE (Health and Safety Executive) lub samorządem lokalnym w przypadku dalszych obaw dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa, bez ryzyka kłopotów;
- umożliwić pracownikowi przynależność do związku zawodowego oraz aplikowanie na zewnętrzne stanowisko ds. bezpieczeństwa;
- umożliwić pracownikowi uzyskanie płatnego urlop na potrzeby związanie ze szkolenie dotyczące bezpieczeństwa w miejscu pracy;
- umożliwić pracownikowi obwiednie przerwy np. co najmniej 20 minut, przy założeniu pracy więcej niż sześć godzin bez odpowiedniej przerwy;
- do płatnego urlopu;
- umożliwić pracownikowi uzyskanie dostępu do toalet, oraz miejsca do mycia i wody zdatnej do picia;
- zabezpieczyć dostęp do wyposażenia dla pierwszej i natychmiastowej pomocy, apteczki etc.
Obowiązki pracodawcy odnośnie bezpieczeństwa w pracy
Obowiązkiem pracodawcy jest dostosowanie miejsca pracy aby było bezpieczne dla pracownika. Działania pracodawcy powinny być odpowiednie aby chronić pracownika nie tylko pod kątem miejsca pracy, przepisów bezpieczeństwa w miejscu pracy BHP ale również aby pracownik w swoim środowisku czul się bezpiecznie i nie czul gorzej w porównani do innych pracowników, nie był np. dyskryminowany. Jednym z obowiązków pracodawcy jest szybkie rozpatrywanie skarg pracowników.
Niedopełnienie tego istotnego obowiązku może w poważnych sytuacjach stanowić podstawę do uzasadnionej rezygnacji z pracy i dochodzenia odszkodowania z tytułu naruszenia umowy o pracę, w tym obowiązku wzajemnego zaufania (czyli „constructive dismissal”).
Brak odpowiedniego działania pracodawcy, nieodpowiednie bezpieczeństwo w miejscu pracy może spowodować ze pracownik w konsekwencji, może skontaktować się z kancelaria prawną i rozpocznie działania prawne w tym zakresie. Polski prawnik w ramach prawa angielskiego dbając o interesy klienta może na drodze sadowej uzyskać zadośćuczynienie, odszkodowanie, stratę jaka poniósł pracownik z tytułu zaniedba pracodawcy.
Jednym z powodów zmuszających pracownika od poszukiwania sprawiedliwości w sadzie czy trybunale Pracy, jest utrata zdrowia, lub jego naruszenie spowodowane ciągłym, nieustannym stresem w pracy , który w obecnych czas wzrasta dynamicznie nakładając na pracownika wzrost oczekiwań , często nieuzasadnionych od pracodawcy.
Pracownik najczęściej boi się utraty miejsca pracy, wobec czego bez protestu akceptuje stresujące sytuacje, często godząc się na działania niezgodne z prawem, które mają zgubny wpływ na zdrowie i jakość życia. Brak działań pracownika i bierna akceptacja może pogłębiać stres i prowadzić do poważnych chorób psychicznych i innych . Jednocześnie taka sytuacja częstego przebywanie na zwolnieniu może wpłynąć na stanowisko pracodawcy i w konsekwencji skutkować lub grozić zwolnieniem z pracy. W takiej sytuacji również istnieje możliwość szukania pomocy i porady prawnej u polskiego prawnika, lecz ważniejszą kwestią jest poprawa warunków bezpieczeństwa pracy, a nie dochodzenie swoich praw w sądzie.
Stres jako element zmniejszający bezpieczeństwo w pracy
Czy zmniejszenie poziomu stresu może zapobiec skutkom które wywołuje ?
Każdy pracownik powinien zdać sobie sprawę z tego, że stres jest ściśle związany z zagadnieniami zdrowego i bezpiecznego miejsca pracy. Wymogi prawne stawiane pracodawcy określają ścisłe standardy bezpieczeństwa zapewniając pracownikom odpowiednie środowiska pracy. Ten obowiązek jest zapisany w prawie zwyczajowym UK oraz w ustawie the Health and Safety at Work z roku 1974 (HSAW), jak również w rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy. Dzięki temu pracodawca ma możliwość wdrożenia odpowiednich środków prewencyjnych, aby uniknąć wystąpienia takiego ryzyka. Dysponuje również zestawem odpowiednich środków do zwalczania stresu u źródła. Wszelkie procedury wewnętrze czy plisy zapewniające bezpieczeństwo w pracy mają ogromne znaczenie dla pracownika w jego środowisku pracy.
Naruszenie przez pracodawcę obowiązków z zakresu bezpieczeństwa miejsca pracy niesie za sobą tak ryzyko odpowiedzialności cywilnej za zaniedbanie, jak i karnej z poważnymi sankcjami, włączając w to grzywny.
Odpowiednie funkcjonowanie firmy zależne jest od prawidłowego i odpowiedniego bezpieczeństwa w miejscu pracy , sukces pracodawcy zależny jest również od pracowników i ich poziomu samopoczucia i zadowolenia w miejscu pracy. W związku z tym tak ważne jest sygnalizowanie pracodawcy wszystkich problemów dotyczących różnych aspektów bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy. By uzyskać pewną gwarancje bezpieczeństwa w relacji z pracownikiem i pracodawcą, obie strony mogą składać skargi i wnioski postepowania stosując się od ustaleń, zawartych w umowach czy dok zewnętrznych, np. w procedurze skargowej czy dyscyplinarnej. Gdy nie dochodzi do porozumienia, lub braku polubownego rozwiązania sprawy, ostatecznym jest składanie postępowania do organów zewnętrznych , lub sądu.